Populaire populus populisme?

Column van Sjaak Grosthuizen

We moeten ons te weer stellen zodra de overheid dreigt met maatregelen die kant noch wal raken en de burger schade kan berokkenen. Dat is onze heilige plicht, om de democratie waardevol te houden. De overheid die wordt aangestuurd door mensen die door de burgers zijn gekozen zal zich dienen te gedragen binnen de kaders die voor het besturen van land, provincie of gemeente zijn vastgesteld.

Met dit in het achterhoofd kijk ik telkens naar acties die vanuit de burgerij ontstaan. Hoe terecht is de zorg die de brandstof is voor het meganiek dat in werking wordt gezet? Om het allemaal iets concreter te maken: hoe terecht is het verzet van een groep burgers tegen het kappen van de canadapopulieren op de Westerdijk? Of: hoe terecht zijn de stappen van FT-wethouder van groeien-bomen-tot-de-hemel-hoe-kom-je-erbij-er-is-helemaal-geen-hemelzaken Simon Broersma, die de bomen daar juist wil kappen?

De argumenten waarmee Simon komt, heeft hij niet zelf bedacht. Dat mag best, je kunt van een wethouder van bomenzaken niet verlangen dat hij ook verstand heeft van bomen. Hij geeft dat ruiterlijk toe en heeft daarom de kennis gebruikt van mensen waarvan je mag uitgaan dat ze er wel verstand van hebben. Die mensen vertelden hem dat het kappen een wijs besluit is en zeker wanneer je als gemeente verantwoordelijk kan worden gesteld voor schade die zou kunnen ontstaan, wanneer men die bomen gewoon laat staan.

Tegenstanders van de kap komen ook met kennis aandragen. Je hoeft als verontruste burger geen cursus ‘Hoe houd ik canadapopulieren zo lang mogelijk zonder gedonder overeind?’ te hebben gevolgd. Je buurman heeft dat waarschijnlijk al wel gedaan en die zegt dat er helemaal niks mis is met die bomen en dat berichten van de wethouder fake nieuws zijn en dat jouw bijdrage in het protest tegen kapvoorstellen van de Hoornse Westerdijkse populus canadensis zeer welkom en hard nodig is. Desnoods wordt er een nieuwe partij voor opgericht: Partij van de Bomen.

Welke bomenwijsheid is het meest correct? Zijn opvattingen over levensloop van bomen net zo verdeeld als theorieën over de opwarming van de aarde of de schadelijkheid van rookwaren of sterke pijnstillers? Als dat zo is, dan moet je je afvragen voor welke kennis onze overheidsdienaar Simon Broersma dan moet kiezen. Kan het dan goed zijn om de kosten van onderhoud van de bomen mee te nemen in de besluitvorming? Mag ook meespelen dat een wethouder er een bloedhekel aan zou kunnen hebben elk jaar weer in de herfst die overdadige bladertroep met een bladblazer uit je directe leefomgeving te werken?

Ik zag ook bij dit punt van democratietest dat er twee partijen strijden om het gelijk. De wethouder, die met valide klinkende argumenten zijn kapbeleid begeleidt en de te hoop lopende burgers die voornamelijk om emotionele redenen hun zin gehonoreerd willen zien. En omdat ik niet elke snipper informatie over dit geschil kon verzamelen weet ik niet hoe de veertien politieke fracties die onze raad telt zich in deze strijd mengen. Wel las ik een reactie van raadslid Robert Vinkenborg op uitlatingen van actiebelusten. Hij leek zich te scharen achter de argumentatie van de wethouder. Verbazingwekkend? Niet dat hij als enige van de 35 raadsleden zich uitspreekt. Misschien sprak hij eerder VVD-raadslid en natuurkenner Chris de Meij? Wat vindt Chris de Meij eigenlijk en durft hij dat in het openbaar te zeggen? Wat vinden onze GroenLinkse politici?

Doorgaans kun je, wanneer iemand door de overheid onheus wordt bejegend, er donder op zeggen dat Robert zich dan met alle macht te weer stelt tegen die overheid en en zich daarin vastbijt, tot er niets meer te strijden valt. Laat Robert Vinkenborg de Hoornse populos in de kou staan? Heeft hij soms een hongerige open haard? Of moet je je nu voorzichtig afvragen of wethouder Simon het gelijk aan zijn kant heeft?

Een andere vraag zou betrekking kunnen hebben op de procedures die dienen te worden gevolgd om kap tegen te gaan. Hebben die nog een redelijke kans van slagen voordat de kettingzaag definitief een einde maakt aan de discussie? Ik geef geen antwoorden, want ik ken ze niet. Wel houd ik zoveel als mij mogelijk is, deze strijd in de gaten en hoop dat beide partijen elkaar niet met louter gebral of met machtsspelletjes te lijf gaan. Uitgangspunt voor een goede beslissing is gebruik te maken van correcte informatie. Wanneer zowel tegen- als voorstanders  zich daarop baseren zien we waarschijnlijk gewoon een mooi partijtje democratisch worstelen.

Sjaak Grosthuizen schrijft zijn column Sjaak Grosthuizen schrijft zijn column