75 jaar vrijheid – verhalen om nooit te vergeten

05-03-2020

HOORNGIDS | In 2020 is het 75 jaar geleden dat er een einde is gekomen aan de Tweede Wereldoorlog. Om bij de vrijheid stil te staan en het te vieren vinden er overal in het land activiteiten en evenementen plaats. Stedelijk Museum Alkmaar organiseert van 14 maart tot en met 14 juni een intieme tentoonstelling vol herinneringen.

Afgekloven knoopje
In het kader van ‘75 jaar vrijheid’ ging Stedelijk Museum Alkmaar in de regio op zoek naar objecten uit de oorlog met een verhaal om nooit te vergeten. Het museum werkte daarvoor samen met het scholenproject ‘Oorlog in mijn buurt’. Kinderen van groep 7/8 van de 1e Montessorischool tekenden de herinneringen op van tien ouderen en verzamelden objecten die bij deze herinneringen horen. Deze objecten vormen het hart van de tentoonstelling. 

Verhalen
De verhalen zijn niet allemaal heldhaftig. Het zijn soms meer kwajongensstreken: het stelen van de stafkaarten van de Duitsers in de bunkers rond Alkmaar was vooral heel spannend, vertelt Eldert Groenewoud. Maar achter de objecten in de tentoonstelling zit vaak een gelaagde herinnering. Het zelfgemaakte autootje kreeg Mart Groentjes op zijn verjaardag van zijn oom Ben. Ben Min kwam uit een creatief nest en tekende en knutselde graag. Maar het verhaal krijgt een donker randje als blijkt dat deze oom vanwege het clandestien luisteren naar de radio uiteindelijk werd weggevoerd naar Kamp Vught, om niet meer terug te keren. Hij werd daar voor dit vergrijp gefusilleerd en pas na zijn dood ontdekte men dat hij aan de onderkant van het tafeltje in zijn cel tekeningen had gemaakt; van zijn ouderlijk huis en zijn vrienden.
Het knoopje, dat de zussen Annette en Mieke Reinders als teken van vrijheid hun leven lang hebben bewaard, zat aan het vest van hun vader. Tijdens een razzia werd hun vader opgepakt door de Gestapo en in de cel gegooid. Hij was zo zenuwachtig dat hij op de knoop van zijn vest ging kauwen. Alles liep uiteindelijk goed af. Het knoopje werd vermaakt tot broche.

Oorlog in mijn buurt
Oorlog in mijn buurt brengt in verschillende steden en dorpen in Nederland via een onderwijsprogramma kinderen in contact met ouderen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Voor deze tentoonstelling gingen de kinderen van de 1e Montessorischool op bezoek bij ouderen uit Alkmaar en omgeving.
Door middel van het doorgeven van hun verhalen, brengt deze generatie de nieuwe generatie op de hoogte van de historie van de Tweede Wereldoorlog. Als afsluiting van het project worden de kinderen officieel tot erfgoeddragers van hun stad benoemd. Zij ontvangen een onderscheiding en beloven daarmee dat zij het gehoorde verhaal van de oudere blijvend zullen doorvertellen in hun leven.
Kijk voor alle informatie op www.stedelijkmuseumalkmaar.nl (http://www.stedelijkmuseumalkmaar.nl)

Mart Groentjes met het autootje van oom Ben Mart Groentjes met het autootje van oom Ben