World Cleanup Day 2020 wordt de schóónste dag van het jaar

HOORNGIDS | Op 19 september klinkt om 10.00 uur ’s ochtends in het Nelson Mandelapark in Amsterdam het landelijk startschot, dit keer gegeven door onze ambassadeur van het eerste uur: 3FM-dj Sander Hogendoorn. Hij doet dat samen met BNNVARA-presentator Sahil Amar Aïssa, die in zijn programma ’Make Holland Great Again’ o.a. de strijd aanbindt tegen zwerfafval en iedereen op een ludieke manier wakker schudt en oproept om de bezem door Nederland te halen. Vervolgens gaat iedereen uiteen om – coronaproof – in kleine groepen en met anderhalve meter speling, gewapend met handschoenen, grijpers en vuilniszakken zoveel mogelijk zwerfafval op te ruimen.

Er zijn nu al ruim zevenhonderd acties aangemeld: van Vlieland tot Maastricht en van Noordwijk tot Oldenzaal. Ook de rest van de wereld doet mee. Met 180 deelnemende landen is World Cleanup Day de grootste opruimactie van het jaar.

Nieuw: een speciale dag voor scholen

Om ook scholen in staat te stellen mee te doen aan World Cleanup Day, is dit jaar voor het eerst op woensdag 16 september een extra editie georganiseerd voor kinderen en tieners. Er is een speciale les ontwikkeld en aan alle leerkrachten is de oproep gedaan om met de hele klas naar buiten te gaan en de rest van Nederland alvast het goede voorbeeld te geven. Uiteraard met inachtneming van de richtlijnen van het RIVM.

Kennis is macht

Opruimen is maar één aspect van World Cleanup Day. Kennisvergaring is minstens zo belangrijk. Zo zijn de 16.000 deelnemers van vorig jaar – verdeeld over ruim 1.500 lokale initiatieven – niet alleen op pad gegaan om zwerfafval op te rapen, maar ook om dat afval met behulp van de app Litterati te registreren en te labelen. Deze data helpen om het probleem goed in kaart te brengen en te analyseren welk soort afval de grootste bijdrage vormt. Veruit het meest gevonden materiaal – 61% – is plastic. En het vaakst gevonden voorwerp is het blikje, dat met zijn plastic laag aan de binnenkant ook bijdraagt aan de plasticsoep.

Politieke agenda

De aanpak van zwerfafval staat hoog op de politieke agenda. Voorkomen is tenslotte beter dan opruimen. Er volgen binnenkort dan ook diverse beleidsmaatregelen. Zo wordt met ingang van 3 juli 2021 in Nederland statiegeld ingevoerd op kleine PET-flessen. En binnen de hele EU geldt vanaf komend jaar een verbod op het soort wegwerpplastic dat vaak wordt teruggevonden als zwerfvuil, denk aan plastic rietjes en bestek.

Die maatregelen leveren milieuwinst op, maar betekenen helaas niet dat wij straks achterover kunnen leunen. Het zwerfvuilprobleem is namelijk veel groter en complexer. Nog steeds zal ons milieu vervuild blijven worden met snoeppapiertjes, plastic zakjes en sigarettenpeuken. Juist daarom is de samenwerking tussen bedrijfsleven, overheden en maatschappelijke organisaties zo belangrijk.

Nieuwe samenwerking

Dit jaar heeft Plastic Soup Foundation voor de organisatie van World Cleanup Day de handen ineengeslagen met Stichting Nederland Schoon. Beide organisaties beschikken over veel ervaring met het mobiliseren van burgers tegen zwerfafval, en over kennis van het probleem en hoe het te voorkomen. De verwachting is dat deze samenwerking World Cleanup Day een nog groter succes zal maken.