Recordinvestering Liander in Noord-Holland, maar versnelling blijft noodzakelijk

HOORNGIDS REGIO | Netbeheerder Liander presenteerde vandaag een ambitieus investeringsplan voor de aankomende jaren. Niet eerder werd zoveel geïnvesteerd in onder andere het uitbreiden en onderhouden van de elektriciteits- en gasnetten. In Noord-Holland, inclusief Amsterdam, investeert Liander ruim 1,6 miljard euro tot en met 2026. 

Voor het totale werkgebied van Liander komen de investeringen uit op ruim 4 miljard euro. Tegelijkertijd zit Nederland in de grootste verbouwing van het energiesysteem en gaan de ontwikkelingen sneller dan de netbeheerder de elektriciteitsnetten kan uitbreiden. Veel klanten komen daardoor op een wachtlijst terecht en verdere versnelling is daarom noodzakelijk. Er is dan ook meer nodig dan investeringen om versnelling mogelijk te maken. 

Elektriciteitsnetten onder druk
De elektriciteitsnetten staan onder druk. Consumenten rijden, verwarmen en koken steeds vaker elektrisch. Ook zakelijke klanten elektrificeren hun fossiele processen. Dat is allereerst goed nieuws voor de energietransitie en het klimaat, maar er zijn verregaande netuitbreidingen nodig om al deze klanten te kunnen helpen. Dit is nogmaals duidelijk geworden op 18 oktober: na de eerdere knelpunten op het regionale elektriciteitsnet van Liander kondigde TenneT aan dat het hoogspanningsnet in Noord-Holland zijn maximale capaciteit heeft bereikt voor het afnemen van elektriciteit. Hiermee neemt de wachtlijst voor grootverbruikers in de provincie verder toe. De realiteit is dat de schaarste steeds meer mensen gaat raken en dat een verdere versnelling nodig is. 
 
Projecten voor komende tien jaar
Liander werkt de komende jaren onverminderd hard door aan het uitbreiden van het elektriciteitsnet. Om te bepalen waar en wanneer de energie-infrastructuur wordt aangelegd, uitgebreid en onderhouden, publiceren de netbeheerders elke twee jaar hun investeringsplannen. Hierin staat welke projecten in de komende 10 jaar opgeleverd worden en de omvang van de investeringen die in de aankomende 3 jaar daarmee gemoeid zijn.  
In de periode tot 2033 verwacht Liander in Noord-Holland, inclusief Amsterdam, 42 grotere en 40 kleinere elektriciteitsstations te bouwen of uit te breiden. 6.000 kilometer kabel wordt vervangen en nieuw aangelegd. Daarnaast gaat Liander de wijken in: in totaal 6.600 elektriciteitshuisjes worden vervangen of nieuw geplaatst. Dit gebeurt via een gezamenlijke buurtaanpak met gemeenten. Met deze aanpak wordt in één keer het elektriciteitsnet in de wijk gereed gemaakt voor de toekomst. Hiermee wordt de overlast voor de wijk zo veel mogelijk geminimaliseerd en kan het elektriciteitsnet sneller toekomstbestendig worden gemaakt.  
 
Buurtgerichte aanpak
Ruben van Loon, Regiomanager Liander: “Naast het bouwen van elektriciteitsstations en het aanleggen van nieuwe kabels zetten we fors in op opschaling van deze buurtgerichte aanpak. Onze ambitie is om richting 2030 in Noord-Holland toe te groeien naar het verzwaren van het elektriciteitsnet in 63 buurten per jaar. Dit betekent dat de komende jaren 1 op de 3 straten opengaat om werkzaamheden uit te voeren, dat zorgt voor overlast. Ook gaan nieuwe of uit te breiden transformatorhuisjes een plek innemen in de openbare ruimte. De energietransitie is daarmee ook een ruimtetransitie en die willen we als Liander zo zorgvuldig mogelijk uitvoeren, samen met de provincie en gemeenten.” 

Alleen bouwen is niet de oplossing
Ondanks de fors toenemende investeringen lukt het met de huidige manier van werken niet om de klimaatdoelen te halen. Om aan de volledige vraag te voldoen zou Liander tot en met 2033 25% meer werk moeten uitvoeren. De energietransitie is immers veel meer dan kolencentrales uit, windmolens aan. Maar alleen extra bouwen is niet de oplossing. Flexibel energieverbruik wordt steeds belangrijker en de uitvoering moet ook versnellen. Daarvoor is nauwe samenwerking nodig tussen netbeheerders, aannemers en overheden. In de Nationale Uitvoeringsagenda, die vandaag door de gezamenlijke netbeheerders is uitgebracht, doen de netbeheerders een aanzet voor de samenwerking en hoe zij denken hiermee de versnelling te realiseren.
“Liander is naast de beschikbare ruimte ook afhankelijk van beschikbare mankracht en materiaal. Onze plannen kunnen we daarom alleen realiseren in samenwerking met de provincie en gemeenten. Samen met onze aannemers vormen zij het fundament voor de realisatie van het investeringsplan en de versnelling die in Noord-Holland hard nodig is zodat de klimaatdoelen niet uit het zicht raken”, aldus Van Loon.     
 
Samen met gemeenten en marktpartijen
Netbeheerders maken de investeringsplannen in overleg met belanghebbenden, zoals gemeenten en marktpartijen. In deze editie van het investeringsplan zijn voor het eerst ook projecten uit het provinciale Meerjarenprogramma Infrastructuur, Energie en Klimaat (pMIEK) meegenomen. De Investeringsplannen liggen nu ter consultatie tot en met 29 november en worden op 1 januari ingediend bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Reageren op de consultatie kan hier (https://www.liander.nl/indienen-zienswijze-investeringsplannen). 
De komende periode gaan de netbeheerders in gesprek met belanghebbenden om zowel de investeringsplannen als de uitvoeringsagenda beter en scherper te maken. Het doel is het versneld uitbreiden van de elektriciteitsnetten.