Je bent niet zomaar een wethouder leerde ik begrijpen. Natuurlijk zijn er uitzonderingen. Mensen die al jaren vergroeid zijn met een raadszetel zouden op de gedachte kunnen komen dat men ze niets meer hoeft te vertellen, want ze hebben vele wethouders zien langskomen en zien schitteren of juist falen, met of zonder aangeboden vormingscursussen van soms meer dan een week lang. Als autodidact pakken ze de kunst van het wethouderschap op met twee vingers in de neus. Maar niet iedereen blijkt een soort politiek factotum te zijn.
Wethouders kunnen lid worden van de Wethoudersvereniging, waar ze op allerlei manieren kunnen worden bijgespijkerd om het vak van wethouder goed in de vingers te krijgen. Basiscursussen, 1-daagse opfrismomenten, keukenbezoeken, managementondersteuning. Je kunt het niet bedenken of het wordt aangeboden. Er zijn geen diploma’s te verdienen, dus je kunt nooit zakken voor een leiderschapsexamen. Elke landelijke partij kent bovendien ook scholingsdagen en ondersteuning. Het is zelfs uitgebreider dan de scholingsmogelijkheden die ik ooit als lokale vakbondsbestuurslid van mijn vakbond kreeg aangeboden.
Ik werd door commissielid van VVD Hoorn, Martijn Mengerink, gewezen op de wethouderstraining die nu al plaats gevonden heeft in Hoorn en hij verwees me naar Petra Habets die met haar organisatie praktische ondersteuning en scholing verleent aan wethouders in spé en in functie. Er bestaat, wanneer je ernaar googelt, een enorm aanbod aan ondersteuning voor wethouders. Wanneer je een lokale partij bent, hoef je dus niet te wanhopen, omdat je niet bent aangesloten bij een landelijke partij. Er bestaat nu geen enkel excuus meer om geen goed geschoolde wethouder te worden.
Het zou dus helemaal niet fout hoeven te gaan met het functioneren van wethouders. Helaas is de baan van wethouder nog steeds een onzekere. Het kan zomaar gebeuren dat in bestuurlijke zaken totaal ongeschoolde raadsleden jou naar huis sturen. De scholingsdagen kennen geen examen. Toch bestaat het wel. Je werkelijke examen duurt maar liefst vier jaar en de raad moet je zien als jouw examinatoren, die op elk moment kunnen besluiten dat je gezakt bent. Daar sta je dan met je trainingen achter de rug om allerlei onzinnige uitlatingen en wensen vanuit een groep amateurpolitici goedgeschoold te pareren. Het zijn echt niet alleen de politieke autodidacten die sneuvelen.
Natuurlijk moet je er als wethouder rekening mee houden dat er ook politiek geschoolde figuren in de raad kunnen zitten en eigenlijk lijkt me dat zeker geen schrikbeeld. Sterker, ik hoop dat elk raadslid een beetje serieus geschoold wordt voordat die de mond open doet met wensen, eisen of afwijzingen. De democratie kan er, ik zeg dus niet zal er, kan er goed mee gediend zijn. Er bestaan helaas ook goed geschoolde aanslagplegers op de democratie en die hebben een flinke verontwaardigd schreeuwende achterban.
Wij gaan het in Hoorn waarschijnlijk beleven dat er goed geschoolde wethouders aantreden zodra het collegewerk een serieuze aanvang neemt. Misschien dat de partner van een enkele wethouder in de komende maanden nog eens zal opmerken: ‘Ben je alweer bezig met je cursus? Moet je niet eens met je collegewerk aan de gang?’ Ik hoop dat eigenlijk heel stilletjes. Dat betekent misschien wel dat er een hele goede wethouder tussen komt te zitten. Wij, als minderheid van de burgers van Hoorn die de democratie in onze stad als stemmer wel hoog in het vaandel hebben, zouden daar namelijk heel blij van worden.
